Ημερολόγιο Εκδηλώσεων

Ονοματεπώνυμο:Καργοπούλου Ευμορφία, Στυλιανοπούλου Ελένη

Τίτλος:Η μειονοτική θέση του φύλου και του χώρου στον σύγχρονο σχεδιασμό
Title:The minority position of gender and space in contemporary design

Τετάρτη 3 Ιουνίου 2023, 12.00 μ.μ.
Σχεδιαστήριο 3ου έτους

Εξεταστική Επιτροπή

    
Αναπληρώτρια Καθηγήτρια: Δήμητρα Χατζησάββα (επιβλέπουσα)
Καθηγητής Κωνσταντίνος - Αλκέτας Ουγγρίνης 
Αναπληρωτής Καθηγητής Αλέξιος Τζομπανάκης 

Περίληψη

    Αντικείμενο της έρευνας αποτελεί η διερεύνηση της μειονοτικής θέσης αναφορικά με το φύλο και τον χώρο στη σύγχρονη συνθήκη, η αναγνώριση της στερεοτυπικής εκδοχής τους με στόχο την προσέγγισή τους μέσω εναλλακτικών αναγνώσεων. Η εργασία αυτή επιχειρεί να απαντήσει στο πώς το έμφυλο, το μειονοτικό και το χωρικό διασταυρώνονται, αλληλεπιδρούν και κατασκευάζονται σε συνθήκες πολυπλοκότητας και στο πώς αυτό εκφράζεται στον χωρικό σχεδιασμό. Θεωρητικό υπόβαθρο αποτελούν οι σπουδές φύλου, οι φεμινιστικές θεωρίες και οι θεωρίες χώρου και ανθρωπογεωγραφίας με έμφαση στην περίοδο του μεταδομισμού.
Στην πρώτη ενότητα, προσεγγίζονται συνοπτικά τα ρεύματα ανάγνωσης του φύλου. Πιο συγκεκριμένα, αναλύεται η εξέλιξη της έννοιας του φύλου χρονολογικά, η μετατόπιση από το βιολογικό φύλο - sex (1960) στο κοινωνικό φύλο - gender (1970) και την έμφυλη μειονοτική εμπειρία
Στην επόμενη ενότητα, εξετάζονται οι μεταδομιστικές - μεταουμανιστικές προσεγγίσεις του φύλου και του χώρου. Ειδικότερα, μελετώνται τα έμφυλα ενδιάμεσα, έτσι όπως διαφαίνονται στις κυβερνοφεμινιστικές και οικοφεμινιστικές προσεγγίσεις του φύλου, στο σχήμα του “γίγνεσθαι γυναίκα” και στην έννοια της επιτελεστικότητας. Ερευνώνται οι εντοπισμένες έμφυλες θέσεις και η έννοια του φύλου ως συναρμογή ετερότητας. Επιπρόσθετα, αναλύονται οι θεωρίες του χώρου που σχετίζονται με τα χωρικά ενδιάμεσα, την έννοια της τριτότητας σε ζητήματα χωρικότητας και πώς αυτή διασταυρώνεται με την ταυτότητα και την ετερότητα.
Στην τρίτη ενότητα, το ενδιαφέρον των θεωρητικών προσεγγίσεων μετατοπίζεται από το φύλο στη μειονοτική θέση και μέσω διεπιστημονικών προσεγγίσεων διερευνώνται οι διασταυρώσεις της με διαφορετικές οπτικές. Μελετώνται η συγκρότηση του χώρου της πόλης υπό το πρίσμα του υλιστικού φεμινισμού, η έννοια του περιθωρίου, αλλά και ο πολιτικός και κριτικός χαρακτήρας της δημόσιας τέχνης και το πώς συμβάλλουν στην δημιουργία χώρου μέσω εναλλακτικών φεμινιστικών χωρικών πρακτικών. 
την τέταρτη ενότητα, παρατίθενται παραδειγματικές προσεγγίσεις του σύγχρονου χωρικού σχεδιασμού. Εξετάζονται φεμινιστικές και μειονοτικές επιτελέσεις στην πόλη (αστικός σχεδιασμός, αρχιτεκτονική, αστική τέχνη, performance) με στόχο την ανάδειξη της έμφυλης διάστασης του αστικού σχεδιασμού, την συμπερίληψη, την υποστήριξη συμμετοχής μειονοτικών ομάδων, την καταγραφή εμπειριών των αποκλεισμένων κοινωνικών ομάδων και την διεκδίκηση του δημόσιου χώρου. 
    Τέλος, εξετάζεται πώς μπορούν να εφαρμοστούν στην πράξη ήπιες χωρικές στρατηγικές, οι οποίες είναι ανοιχτές στην οικειοποίηση, την αναπροσαρμογή, το χωρικό “ανήκειν” και την ετερότητα, εφαρμόζοντας εναλλακτικές μεθόδους, εργαλεία και πρακτικές στον χωρικό σχεδιασμό.