Συντάχθηκε 26-06-2025 12:10
Τόπος: Γ4 - Κτίριο Γ4
Έναρξη: 02/07/2025 17:00
Λήξη: 02/07/2025 18:00
Ονοματεπώνυμο:ΠΡΟΚΟΠΑΚΗ ΑΡΓΥΡΗ
Τίτλος:Σχεδιάζοντας με Ίχνη:
Η Επανάχρηση ως Πράξη Μνήμης και Αρχιτεκτονικής Συνέχειας
Τitle:Designing with Traces:
Reuse as an Act of Memory and Architectural Continuity
Τετάρτη 2 Ιουλίου 2025, 17.00 μ.μ.
Σχεδιαστήριο 2ου ετους
Εξεταστική Επιτροπή
Καθηγητής Αλέξιος Τζομπανάκης (επιβλέπων)
Επίκουρος Καθηγητής Κεφαλογιάννης Νεκτάριος
Αναπληρώτρια καθηγήτρια Μανδαλάκη Μαρια
Περίληψη
Ποια είναι η θέση της μνήμης στην αρχιτεκτονική πράξη; Πώς το παρελθόν διαμορφώνει το παρόν ενός κτιρίου και πώς η επαναχρησιμοποίηση μπορεί να αποτελέσει δημιουργική στρατηγική αντί για απλή αποκατάσταση;
Η μνήμη δεν είναι απλώς ένα ίχνος του παρελθόντος, αλλά μια ζωντανή παρουσία που εντυπώνεται στον χώρο, ανακινεί και συνδιαλέγεται με το συλλογικό βίωμα και διαμορφώνει τον τρόπο με τον οποίο υπάρχουμε στον κόσμο. Στην αρχιτεκτονική, αποκτά υλικότητες, ενσωματώνεται στη φθορά, φέρνει στην επιφάνεια ιστορίες μετατρέποντας τις ρωγμές σε δημιουργικά εργαλεία σχεδιασμού.
Η μελέτη αυτή εστιάζει στην επαναχρησιμοποίηση ως μια σύγχρονη αρχιτεκτονική πρακτική που δεν καλύπτει το παρελθόν, αλλά το εμπλουτίζει. Μέσα από την ανάλυση τεσσάρων έργων του αρχιτεκτονικού γραφείου Flores & Prats επιχειρείται η αναγνώριση και κατανόηση της αρχιτεκτονικής ως φορέα μνήμης και ως πράξης συλλογικής συνέχειας.
Με εργαλεία τις θεωρίες των έργων των E. Durkheim, M. Halbwachs γύρω από την συλλογική μνήμη, τη λειτουργία των lieux de mémoire του P. Nora καθώς και τις αναλύσεις του A. Rossi περί αρχιτεκτονικής τυπολογίας και αστικής μνήμης, χαρτογραφούνται οι μέθοδοι μέσα από τις οποίες η αρχιτεκτονική πρακτική αφουγκράζεται το παρελθόν προσθέτοντάς του νέες αφηγήσεις. Ενώ, η ανάλυση των επιλεγμένων έργων αποκατάστασης αποδεικνύει πώς η αρχιτεκτονική μπορεί να μετασχηματίσει τον χρόνο σε αφήγηση, την ερείπωση σε δυνατότητα και τη σιωπή σε ενεργό συμμετοχή.
Η εργασία συνδυάζει ιστορική έρευνα, μέσα από βιβλιογραφικές, διαδικτυακές πηγές, όπως και άρθρα, δημοσιεύσεις, συνεντεύξεις και εκθέσεις των αρχιτεκτόνων και θεωρητικών που αναλύονται, με στόχο να αναδείξει την επαναχρησιμοποίηση όχι απλώς ως τεχνική, αλλά ως πράξη πολιτισμικής αυθεντικότητας και βαθιάς αισθητικής και συναισθηματικής εμπλοκής. Διότι, στο τέλος, η αρχιτεκτονική που αντέχει δεν είναι αυτή που στέκεται ανέπαφη στον χρόνο, αλλά εκείνη που επιλέγει να θυμάται και να συνεχίζει.
Abstract
What is the role of memory in architectural practice? How does the past shape the present of a building, and in what ways can reuse become a creative strategy rather than a simple act of restoration?
Memory is not simply a trace of the past, but a living presence imprinted in space—one that stirs, converses with collective experience, and shapes the way we exist in the world. In architecture, memory takes on material forms, becomes embedded in decay, and brings hidden stories to the surface, transforming fissures into tools of creative design.
This study focuses on reuse as a contemporary architectural practice that does not obscure the past, but rather enriches it. Through the analysis of four projects by the architectural firm Flores & Prats, it seeks to recognize and understand architecture as both a vessel of memory and an act of collective continuity.
Using the theoretical frameworks of Émile Durkheim and Maurice Halbwachs on collective memory, Pierre Nora’s concept of lieux de mémoire, and Aldo Rossi’s reflections on typology and urban memory, the research maps out the ways in which architectural practice listens to the past while layering it with new narratives. The analysis of selected restoration projects demonstrates how architecture can transform time into narrative, ruin into potential, and silence into active participation.
The case study combines historical research with bibliographic and online sources, including articles, publications, interviews, and exhibitions by the architects and theorists under study. Its aim is to highlight reuse not merely as a technique, but as an act of cultural authenticity and deep aesthetic and emotional engagement. For, in the end, the architecture that endures is not that which remains untouched by time, but that which chooses to remember—and to continue.
